System oznaczania gwiazd zmiennych zapoczątkowany został przez Friedricha Argelandera, który zaczął nazywać je według kolejności odkrywania zmienności w danym gwiazdozbiorze, począwszy od wielkiej litery R, a skończywszy na Z. Wierzył on, że zmienność gwiazd jest tak rzadkim zjawiskiem, że w każdym gwiazdozbiorze nie zostanie odkrytych więcej niż kilka gwiazd zmiennych. Rzeczywistość jednak przerosła oczekiwania i z czasem postanowiono poszukać innych rozwiązań. Główne założenie Argelandera, dotyczące kolejności odkrycia zmienności w danym gwiazdozbiorze zostało zachowane, ale postanowiono sięgnąć po kombinacje liter od RR, RS do RZ, dalej SS do SZ, TT do TZ aż do ZZ. Szybko okazało się to również jest niewystarczające, więc w dalszej kolejności postanowiono wrócić do początku alfabetu i nadawać oznaczenia od AA, AB do QZ. W oznaczeniach tych pominięto literę J.

Taki układ kombinacji pozwala na nadanie oznaczeń dla 334 gwiazd zmiennych w każdym gwiazdozbiorze. Jako, że obecnie w wielu konstelacjach odkryto znacznie więcej gwiazd zmiennych, każdą następną oznacza się literą V i numerem począwszy od liczby 335, np. V335.

Do każdego z powyższych oznaczeń dodaje się łacińską nazwę gwiazdozbioru w dopełniaczu lub trzyliterowy skrót tej nazwy np. R Cygni (R Cyg), V335 Cephei (V335 Cep).

Gwiazdy zmienne, które były wcześniej oznaczone literami greckimi, zachowują swoje oznaczenia, dlatego mamy również takie zmienne jak δ Cephei (δ Cep) czy β Persei (β Per).

Przyznawaniem tych oznaczeń do nowo odkrytych zmiennych zajmuje się Instytut Astronomiczny im. Sternberga w Moskwie, który prowadzi Generalny Katalog Gwiazd Zmiennych (ang. General Catalogue of Variable Stars  - GCVS).

Oprócz powyższego schematu stosuje się także specjalne rodzaje nazw gwiazd. Ma to miejsce zwykle, gdy gwiazdom są nadawane tymczasowe oznaczenia do czasu, używane do chwili aż wydawca GCVS nada danej gwieździe stałą nazwę. Taki system stosowany jest głównie w przypadku odkrycia gwiazdy nowej (np. N Cyg 1998 – nowa w gwiazdozbiorze Łabędzia, która została odkryta w 1998 r.).

Oprócz właściwego oznaczenia GCVS gwiazda zmienna jest określona również przez tzw. oznaczenie harwardzkie (Harvard Designation). Zainicjonowane zostało ono na przełomie XIX i XX wieku w Obserwatorium Harvard College, gdy jego Dyrektorem był Edward C. Pickering. Ponieważ ilość znanych zmiennych znacznie wzrosła, astronomowie poczuli potrzebę oznaczenia ich w taki sposób,  aby mieć lepszą wskazówkę lokalizacji na niebie niż według spisu zgodnie z gwiazdozbiorami. Postanowiono, że będą oni oznaczać zmienne symbolem, który będzie zawierał przybliżone współrzędne gwiazdy podane w godzinach i minutach dla rektascensji (R.A) oraz deklinację w stopniach dla epoki 1900, z uwzględnieniem znaku plus dla nieba północnego lub minus dla nieba południowego. W ten sposób np. dla gwiazdy R Cyg mamy dodatkowe oznaczenie w postaci:  1936+50, a łącząc te dwa systemy oznaczeń uzyskujemy zapis 1936+50 R Cyg.