piątek, 07 sierpień 2015 16:33

Dlaczego obserwujemy gwiazdy zmienne

Napisał

Gwiazdy są głównym silnikiem kosmicznej ewolucji,  to w ich wnętrzach powstają pierwiastki cięższe niż wodór i hel, które stanowią budulec nas i świata, w którym żyjemy. Bez gwiazd nie powstałoby życie na Ziemi. A życia pozaziemskiego też musimy szukać w ich pobliżu. Jeśli chcemy rozwijać naszą wiedzę o Wszechświecie, to musimy przede wszystkim lepiej poznać gwiazdy, głownie zmienne, które dostarczają nam podstawowych informacji  o fizycznych właściwościach, rodzajach i ewolucji, o ich masie, rozmiarach, temperaturze, jasności, składzie chemicznym i wewnętrznej strukturze.

Zmienna która zmieniła nasze pojmowanie wszechświata. Cefeida V1 w galaktyce M31. NASA

To właśnie gwiazdy zmienne grają jedną z głównych ról w procesie poznawania Wszechświata: cefeidy przyczyniły się do pomiarów odległości do odległych systemów gwiezdnych oraz galaktyk, mirydy umożliwiają nam spojrzenie na przyszłość naszego Słońca, a dyski akrecyjne w układach kataklizmicznych pomagają nam zrozumieć zachowanie takich tworów w większej skali, np. procesy zachodzące wewnątrz aktywnych galaktyk z supermasywnymi czarnymi dziurami. Supernowe natomiast zaprowadziły naukowców do zaskakującego wniosku, że ekspansja Wszechświata przyspiesza. Nawet poszukiwania życia poza Ziemią biorą swój początek w obserwacjach tranzytów egzoplanet i poszukiwaniu miejsc, w których mogło ono powstać. 

Osoba, która amatorsko zajmuje się obserwacjami gwiazd zmiennych, często wyposażona jest w niewielki instrument i zazwyczaj nie ma odpowiedniego przygotowania naukowego. Może zatem zadać sobie pytanie, czy jej obserwacje mają jakąkolwiek wartość naukową?

Pojedyncza obserwacja gwiazdy zmiennej faktycznie zwykle nie jest w niczym szczególnie interesująca, po prostu dokonujemy oceny jasności jakiejś gwiazdy. Aby móc wyciągnąć odpowiednie wnioski, potrzebna jest systematyczna i długotrwała praca na tym polu, trwająca niekiedy całe dekady. Zawodowi astronomowie nie mają tyle czasu obserwacyjnego na swoich teleskopach, aby gromadzić dane na temat tysięcy gwiazd zmiennych. W dodatku do obserwacji wielu z nich nie trzeba zaprzęgać dużych i drogich teleskopów. A jako, że amatorzy mają w ręku atut przewagi liczebnej, tę dziedzinę badań w znacznej mierze powierzono amatorom i to właśnie ich obserwacje, także wizualne, przyczyniają się do realnego i wartościowego wkładu w rozwój wiedzy o Wszechświecie. W tym celu powstały amatorskie stowarzyszenia, które zbierają wyniki obserwacji swoich członków i udostępniają je zawodowym astronomom. Pojedyncze obserwacje stają się tam elementem większego zbioru danych i pożądanym źródłem wiedzy dla profesjonalistów. Bazując na ich danych naukowcy mogą analizować zachowanie gwiazd, tworzyć ich modele, zaplanować wnikliwsze obserwacje specjalistycznym sprzętem, także satelitarne.

Najbardziej znanym stowarzyszeniem zbierającym amatorskie obserwacje gwiazd zmiennych jest Amerykańskie Stowarzyszenie Obserwatorów Gwiazd Zmiennych w skrócie AAVSO, ale duże bazy posiadają także francuskie AFOEV, niemieckie BAV, czy czeskie VSES CAS. W Polsce największą bazą obserwacyjną gwiazd zmiennych dysponuje Sekcja Obserwacji Gwiazd Zmiennych PTMA.

 

 

Czytany 7278 razy Ostatnio zmieniany sobota, 24 październik 2015 16:38

Skomentuj

kalkulatory

baner GCVSbaza ptma baner pod

Warto przeczytać

"Historia obserwacji gwiazd zmiennych"
Biuletyn nr 26 (4/2016)

"Obserwacje pochodni fotosferycznych
w świetle białym – morfologia
oraz pomiar nasilenia"
Biuletyn nr 22 (4/2015)

"Klasyfikacja grup plam słonecznych
wg McIntosha"
Biuletyn nr 21 (3/2015)

"Grupy, plamy, cienie i półcienie"
Biuletyn nr 20 (2/2015)

"Podstawowe indeksy aktywności słonecznej. Liczba Wolfa (R) oraz Classification Values (CV)"
Biuletyn nr 19 (1/2015)

"Utrata masy – jej wpływ na ewolucję i los bardzo masywnych gwiazd"
Biuletyn nr 18,19,20 (4/2014-2/2015)

"Amatorska próba stworzenia modelu wybuchów supernowych na podstawie własnych obserwacji astronomicznych"
Biuletyn nr 12 (2/2013)

"Klasyfikacja i nazewnictwo protuberancji"
Biuletyn nr 11 (1/2013)

"Amatorska fotometria CCD w praktyce
+ egzoplanety metodą tranzytową"
Biuletyn nr 8 (2/2012)

"O długości ekspozycji i ilości zdjęć 
w astrofotografii słów kilka"
Biuletyn nr 7 (1/2012)

"Krótki przepis na rozpoczęcie znajomości
z amatorską fotometrią gwiazd zmiennych"
Biuletyn nr 7 (1/2012)

"Jak zabrać się za fotometrię CCD
gwiazd zmiennych"
Biuletyn nr 6 (4/2011)

"Wyznaczanie współrzędnych heliograficznych plam słonecznych"
Biuletyn nr 4 (2/2011)